Türkiye’de et sektörünün ana oyuncusu döner, nesilden nesile aktarılan geleneksel bir lezzet. Türk mutfağının vazgeçilmezi olan bu yemek türü, son zamanlarda büyümesini hızlandırarak Türkiye’de önemli bir paya sahip oldu. Yapılan araştırmalar dönerin en sevilen yiyeceklerin başında olduğunu gösterirken, Türk döner ustalarının bu lezzeti yurt dışına taşımasıyla popülerliğini global çapta üst seviyelere çıkarmaya devam eden döner sektöründe rekabet her geçen gün artıyor.
Döner ya da döner kebap; iç yağı ve yöresel baharatlarla iyice terbiyelenmiş ve dövülmüş et parçalarının, bir şişin üzerine geçirilerek, odun ateşi karşısında pişirildiği Türk mutfağına özgü bir yemek. Günümüzde yerli yabancı birçok kişinin vazgeçemediği döner, onbinlerce döner ustasının kendileri tarafından hazırladığı çeşitleri ile her damak tadına hitap ediyor. Gelişimini hızla sürdüren döner sektörü Türk halkının severek tükettiği yiyeceklerden biri haline geldi.
Fast food sektöründe en çok pazar payına sahip yiyecek olarak döner ilk sırada geliyor. Türk kültürünün vazgeçilmezi olan döner, yurt dışında da fazlasıyla ilgi görüyor. Avrupa ülkelerinde özellikle Türk ustaların açtığı restoranlarda, döner sektörünün büyük bir endüstri olması aynı zamanda yan sanayisini de geliştirdi.
Uluslararası Döner Federasyonu (UDOFED)’nun 2022 yılında yayınladığı verilere göre; ülkemizde büfe, lokanta ve restoranlardan oluşan 100 bin döner satış noktası var. Buralarda yaklaşık olarak 1 milyon kişi istihdam edilirken, sektörde faaliyet gösteren firmaların yaklaşık %80’ini yerli sermayeli kuruluşlar oluşturuyor. Döneri koruma altına almak amacıyla Tarım ve Orman Bakanlığı ile yapılan çalışmalar neticesinde 2021 yılı Aralık ayında döneri resmi olarak tescil ettirdiklerini anımsatan UDOFED yetkilileri, “Avrupa Birliğine de başvurarak döneri dünyada koruma altına aldık. Artık döner dünyada Türk menşeli bir ürün olarak anılıyor.” açıklamasında bulunarak döner sektörünün hızla geliştiğini belirtti.
Dönerin pazar büyüklüğü 150 milyar TL
Fast food sektöründe en çok pazar payına sahip yiyecek olarak döner ilk sırada geliyor. Türkiye’de kırmızı et döner ve tavuk döner olmak üzere yılda 540 bin ton döner tüketimi bulunuyor. Tüketimin yüzde 60’ını tavuk döner, yüzde 40’lık kısmını da kırmızı et döner oluşturuyor. Genel tüketimin yüzde 80’ini büfe, lokanta ve restoranlar karşılıyor. Bu tüketimin yıllık ciro büyüklüğü ise 2022 yılında yapılan araştırmalara göre 150 milyar TL civarında seyrediyor.
Öte yandan Metro Türkiye’nin, araştırma ve danışmanlık şirketi KONDA iş birliğiyle 2022 yılında 31 ilde 2 bin 725 kişinin katılımıyla gerçekleştirdiği Yeme İçme Araştırması’na göre, dışarıda en çok yüzde 20 oranla kebap, yüzde 19 oranla döner ve yüzde 9 oranla fast food tüketiliyor. Mekân tercihlerinde ise lokantalar ilk sırada gelirken; kebap, kafe, pastane ve balık mekânlarının tercih edilme oranı ise 2 katına yakın artış gösteriyor.
