Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe, Türkiye’nin 6 aylık ihracatına ilişkin açıklamada bulundu. Yılın ilk yarısında ihracat rakamlarının 125,4 milyar dolara, 12 aylık ihracatın ise 257,8 milyar dolara ulaştığını ifade eden Gültepe, “2023 ile kıyasladığımızda 6 aylık ihracatta yüzde 2, 12 aylık ihracatta yüzde 2,5 artıdayız.” dedi.
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe, düzenlenen toplantıda ihracatın ilk yarı performansının yanı sıra güncel sorunlar ve ekonomi yönetiminden beklentileriyle ilgili değerlendirmelerde bulundu. TİM’in İhracat 2024 Raporu’nun da paylaşıldığı toplantıda konuşan Gültepe, 2024 yılına 267 milyar dolarlık mal ve 110 milyar dolarlık hizmet ihracatı hedefi ile başladıklarını hatırlattı. Yılın ilk yarısında hedefin gerisinde kaldıklarını bildiren Gültepe, şöyle devam etti:
“6 aylık ihracatımız 125,4 milyar dolara, 12 aylık ihracatımız ise 257,8 milyar dolara ulaştı. 2023 ile kıyasladığımızda 6 aylık ihracatta %2, 12 aylık ihracatta %2,5 artıdayız. Henüz verisi kesinleşmeyen hizmet ihracatçında ise ilk yarıyı 44,6 milyar dolar düzeyinde tamamlayacağımızı öngörüyoruz. Hizmet ihracatımızı da geçen yıla göre %3,4 civarında artırmış bulunuyoruz. Gerek küresel pazarlardaki gelişmeler, gerekse içerideki sorunlara rağmen ilk 6 ayı artıda tamamlamamız önemli. Ancak tablo 2024 için belirlediğimiz ve mütevazı sayılabilecek hedefe bizi taşımayabilir. Çünkü aylık iniş ve çıkışlar olmakla birlikte ihracatımız son bir buçuk yıldır genelde yatay bir seyir izliyor. Bu sonuçta Ukrayna ile başlayan ve Gazze ile devam eden bölgesel çatışmaların, AB ve ABD gibi büyük pazarlarda talepteki daralmanın elbette etkisi var. Ancak özellikle üretim maliyetlerimizdeki yüksek oranlı artışa rağmen kurun yatay seyri rekabetçiliğimize zarar verdi. 2023 yılı Temmuz ayından 2024 yılı Temmuz ayına kadar son bir yılda üretim maliyetlerimizde %100’ün üzerinde artış oldu. Bazı sektörlerde oran %120’nin de üzerine çıktı. Aynı dönemde dolar kurundaki artış ise %25’te kaldı. Dolayısıyla birçok sektörde fiyat tutturamıyoruz. Üretim maliyetlerine bakıldığında dolar bazında Asyalı rakiplerimizden en az %40, Avrupa’daki birçok ülkeden %15-20 pahalıyız. 267 milyar dolarlık 2024 hedefimiz yüksek maliyet, düşük kur kıskacında bulunuyor.”
Her yıl yüzde 10 büyümek zorundayız
Türkiye’nin rekabetçiliğini büyük ölçüde kaybettiğine dikkat çeken Gültepe, özellikle emek yoğun sektörlerde hasarın büyük olduğunun altını çizdi. Verilerin de tabloyu net bir şekilde ortaya koyduğunu belirten Gültepe, “2023’te mal ihracatçısı 26 sektörümüzden 9’unda pazar kaybettik. Bu yılın ilk yarısında da benzer bir tabloyla karşı karşıyayız. Örneğin lokomotif sektörler arasında yer alan hazır giyimde 2023’ün ilk 6 ayında 9,9 milyar dolar olan ihracatımız bu yılın aynı döneminde %12,8 düşüşle 8,7 milyar dolara geriledi. 2022’nin ilk 6 ayı ile kıyasladığımızda kayıp %20 ‘ye yaklaşıyor. Birçok sektörde benzer durum söz konusu. Bu yılın ilk yarısında demir ve demir dışı metallerde %6,7 tekstilde %3,8, mobilyada %4,5, çimento cam seramik ve toprak ürünlerinde %9,4, deride %26,7, zeytin ve zeytinyağında ise %22,3 kaybımız var. Kâr marjları düştüğü, hatta bazı sektörlerde müşteri kaybetmemek uğruna zararına satış yapıldığı için şirketlerin işletme sermayesi azaldı. Son dönemde konkordato ilan eden firma sayısında ciddi artış var. Biz Cumhuriyetimizin ikinci 100 yılına Türkiye’yi ihracatta ilk 10 ülke arasına çıkarma vizyonu ile başladık. 2028’de ise 375 milyar dolarlık mal ihracatı hedefliyoruz. Orta vadeli bu hedef için ihracatımızı her yıl ortalama %10 büyütmemiz gerekiyor. Ancak talebin daraldığı bir süreçte düşük kur ve yüksek maliyet kıskacında sıkışan ihracatla bu yıl için öngördüğümüz 267 milyar dolarlık hedefe ulaşmamız bile zor görünüyor.” dedi.
Markalar yeşil ihracat ile büyüyecek
Küresel ısınmaya karşı mücadele kapsamında 2053 karbon nötr hedeflerini oluşturan Türkiye’de şirketler de küresel yeşil rekabete hazırlanıyor. Bu doğrultuda AB ülkeleri, 2023 yılı sonunda %34 payla Türkiye’nin en büyük ihracat pazarı olurken, Yeşil Mutabakat ve Sınırda Karbon Vergisi doğrultusunda demir-çelik, çimento, alüminyum, gübre, elektrik ve hidrojen ile tekstil ve hazır giyim sektörlerinin yeşil vergi bariyerlerle karşılaşması, 2026’da ise sektör kapsamının genişlemesi bekleniyor.
2050 karbon nötr hedefleri doğrultusunda AB politikalarında kapsamlı değişiklikler öngören Yeşil Mutabakat, Tek Pazar’ın tesisinden bu yana AB’nin en büyük girişimlerinden birisi olarak kabul edilirken, Birlik bu dönüşüm için şimdiden 750 milyar Euro kapsamında bir destek ve finansman paketi açıklamış durumda. Diğer yandan, Yeşil Mutabakat benzeri uygulamaların kısa süre içerisinde dünyanın diğer önde gelen pazarlarında da uygulanması bekleniyor.
İhracatta yeşil dönüşüm desteklerle mümkün
Türkiye’de ise firmaların Yeşil Dönüşümleri için hem yerel hem de küresel finansman seferber edilmiş durumda. Yeşil Mutabakata Uyum Projesi desteği kapsamında şirketlerin danışmanlık giderleri 5 yıl süreyle ve 10 milyon TL’ye kadar desteklenecek. Diğer yandan, Dünya Bankası, Türkiye Yeşil İhracat Projesi için 600 milyon Euro kredi garantisini onaylarken, tamamı ihracatçıların yeşil dönüşüm çabalarını desteklemek için kullanılacak olan yaklaşık 10 yıl vadeli ticari krediler yoluyla 1 milyar Euro’ya kadar uluslararası özel sermayenin bulunması amacıyla Eximbank’a 600 milyon Euro kredi garantisi sunulacak. Ayrıca Turquality kapsamında, yeşil mutabakata uyum projesi desteği ile destek yönetim sistemlerinin yürütülmesine ilişkin istihdam, eğitim, organizasyon, tanıtım ve danışmanlık giderlerinin tamamı yıllık 250 milyon TL’ye kadar destek kapsamına girecek.
Türk gıda sektörü ABD’de büyük hedeflere ilerliyor
2019-2023 yılları arasında ABD’nin toplam gıda ithalatı %35’lik bir artışla 156 milyar dolardan 211 milyar dolara çıkarken, aynı dönemde Türkiye’nin ABD’ye gıda ihracatı %100’ün üzerinde artış göstererek 708 milyon dolardan 1 milyar 712 milyon dolara yükseldi. Türk gıda ihracatçıları, bu başarıyı daha da ileri taşıyarak ABD’ye 5 milyar dolarlık ihracat hedefi koydu. Türk gıda sektörü, ABD pazarındaki yerini sağlamlaştırmak ve ihracatını artırmak adına büyük bir azim ve kararlılıkla çalışmalarına devam ediyor. Bu hedef doğrultusunda atılan adımlar, Türk gıda ürünlerinin dünya pazarında daha fazla tanınmasını ve tercih edilmesini sağlayacaktır.
Hububat ihracatı ilk 6 ayda 6 milyar dolara yaklaştı
Bisküvi, buğday unu, bitkisel yağlar, şekerli ve kakaolu ürünler ile makarna başta olmak üzere temel gıda ürünlerini kapsayan hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri sektörünün yılın 6 ayı sonunda toplam ihracatı %6,9 artışla 5,9 milyar dolar oldu. Yılın ilk yarısında ihracatı miktar bazında %25 artan hububatçıların ihraç ettiği ürün toplamda 6,2 milyon tona ulaştı. En fazla ihracat gerçekleştirilen Irak’tan sağlanan gelirin %10,7 arttığı altı aylık dönemde, ABD sektörün ihracatında ikinci sırada yer aldı. Bu dönemde ürün gruplarından bisküvi-pasta ihracatı 811 milyon dolar, bitkisel yağ ihracatı 696 milyon dolar, buğday unu ihracatı ise 675 milyon dolar oldu.
Yurt içi ve yurt dışı gelişmeler ekseninde buğday piyasasındaki gelişmelere değinen TİM Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri Sektör Kurulu Başkanı Ahmet Tiryakioğlu, “Dünyada yıllık kişi başına 100 kg buğday üretimi yapılıyor. Diğer taraftan 85 milyon nüfuslu Türkiye, yılda 21,5 milyon tonluk rekolte ile kişi başına yaklaşık 250 kg buğday üretiyor. Ülkemizin buğday üretimindeki gücü; hububat, bakliyat ve yağlı tohumlar sektörümüzün iştigal alanındaki performansına da doğrudan yansıyor.” dedi.
Un ihracatı yılın ilk yarısında yüzde 15 arttı
9 yıldır dünya un ihracat şampiyonluğunu bırakmayan ve 2023 yılını da dünya un ihracat şampiyonu olarak kapatan Türkiye, yılın ilk yarısını başarıyla tamamladı. Un ihracatı ilk yarıyılda geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre %15 artarak 1 milyon 800 bin ton un ihracatı olarak gerçekleşti. Uluslararası Un Sanayicileri ve Hububatçılar Birliği (IAOM) Avrasya Başkanı Dr. Eren Günhan Ulusoy, “2023 yılında 3 milyon 663 bin ton ihracatla rekoru tazeledik. 2024’e de iyi bir giriş yaptık. İlk aylarda ihracattaki yükselişimiz yılın yarısına da yansıdı. Geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre ihracatımızı miktar bazında %15 artırdık. 1 milyon 800 bin ton un ihracatına karşılık 680 milyon dolar gelir elde ederek birçok sektörün ihracatta düşüş yaşadığı bir dönemde ihracatımızı artırarak yeniden dünya şampiyonluğumuz için önemli yol kat ettik. Yılı 4 milyon ton un ihracatına karşılık yaklaşık 1 milyar 500 milyon dolar gelirle kapatmayı hedefliyoruz.” dedi.
Kimya sektörünün 6 aylık ihracatı 15 milyar doları aştı
TİM verilerine göre, Türkiye’nin ihracatı Haziran ayında, geçen yıl aynı döneme göre %10,6 azalış ile 18,6 milyar dolar olarak gerçekleşti. Haziran ayında 2,3 milyar dolarlık ihracat yapan kimya sektörünün ise ilk altı aylık ihracatı yaklaşık %8 artışla 15,8 milyar dolara ulaştı. Bu rakamları değerlendiren İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) Yönetim Kurulu Başkanı Adil Pelister, “Haziran ayında ülke ihracatından %12 pay almayı başaran sektörümüz en çok ihracat yapan sektörler arasında ikinci sıradaki yerini korudu. Ocak-Haziran dönemi ihracatımız ise 15 milyar doları aşarak 15,8 milyar dolara ulaştı. Kimya sektörünün önemini dünyadaki en güçlü ilk 10’da yer alan devletlere baktığımızda görüyoruz. Ülkemizin büyümesi ve ekonominin gelişimi için stratejik önemi bulunan kimya sektörümüz, gerek Türkiye’nin ilk 500 büyük sanayi kuruluşu arasında gerekse ilk 1000 ihracatçı arasında ilk sıralarda yer alıyor.” dedi.
Türkiye beyaz eşya sanayisi ihracat rekabetçiliğinde maliyet baskısı ile karşı karşıya
Türkiye Beyaz Eşya Sanayicileri Derneği (TÜRKBESD), 2024 Mayıs ayı sonuçlarını açıkladı. Rapora göre Ocak – Mayıs dönemi ihracat bir önceki döneme kıyasla %4 azalma gösterirken, ihracat ve iç satışlardan oluşan toplam satışlar %3 oranında arttı. 6 ana ürünün iç pazardaki satışları geçen yılın aynı dönemine kıyasla %18 oranında artış gösterdi. TÜRKBESD Yönetim Kurulu Başkanı Gökhan Sığın, “Sektörümüz küresel pazarlardaki daralmaya rağmen iç pazarda istikrarlı bir trend gösteriyor. İç pazarın canlılığının korunması ve büyümeyi desteklemek adına sektörün üzerinde maliyet baskısını artıracak uygulamaların gözden geçirilmesi kritik önem taşıyor. Net dış ticaret fazlası veren bir sektör olarak ülkemizde cari açığın dengelenmesine sağladığımız pozitif katkıdan daima gurur duyuyor ve destekleyici politikalarla bu ivmeyi sürdürmeyi arzu ediyoruz.” ifadelerini kullandı.
Süt ve süt ürünleri ihracatında Ak Gıda-İçim Süt İstanbul birincisi
Türkiye’nin en fazla süt ve süt ürünleri üretimini gerçekleştiren ve 6 fabrikasıyla sektörünün en büyük üreticisi olan Ak Gıda- İçim Süt, İstanbul İhracatçı Birlikleri’nin kayıtlarına göre; 2023 yılında süt ve süt ürünleri sektöründe en yüksek ihracat verisini elde etti. Ak Gıda-İçim Süt, 30’dan fazla ülkeye sütten peynire, ayrandan pudinge kadar pek çok ürün ihraç ediyor. Ak Gıda -İçim Süt Ticaret Direktörü Tolga Hisarlıoğlu; “Tüketiciler için lezzetli, sağlıklı ve kaliteli süt ve süt ürünleri üretirken, bir yandan da yüksek katma değerli ürünlerle küresel ihracattaki payımızı artırarak ülke ekonomimize katkı sağlamayı misyon edindik.” dedi.
Astor’dan Sırbistan’a ihracat
Transformatör ve anahtarlama ürünleri üretiminde sektörün lider firması Astor Enerji A.Ş. 2023 yılı Eylül ayında imzaladığı sözleşme ile adım attığı Sırbistan’a ilk güç transformatörlerinin ihracatını gerçekleştirdi. Astor Enerji tarafından üretilen güç transformatörlerinin Sırbistan’da rüzgar enerji santrallerinde kullanılacağı bildirildi. Sırbistan’ın enerji altyapısının güçlenmesine katkı sağlayan Astor Enerji’nin bu ve benzer girişimleri ekonomik ve ticari ilişkileri uluslararası seviyede güçlendirmeyi hedefliyor.
Goodyear Türkiye üçüncü kez Altın İhracat Ödülü kazandı
Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği (OİB) tarafından düzenlenen İhracatın Şampiyonları Ödülleri’nde Goodyear Türkiye, ülke ekonomisine yaptığı başarılı katkılardan dolayı üçüncü kez Altın Ödül’e layık görüldü. Goodyear Türkiye Genel Müdürü Marwa Khairalla, “OIB tarafından verilen bu ödül, Goodyear Türkiye ailesinin tüm üyelerinin çabalarının bir kez daha takdir edildiğini gösterdi. Lider bir lastik üreticisi ve teknoloji lideri olan Goodyear, 60 yılı aşkın süredir Türkiye’de otomotiv sektörüne aktif olarak katkıda bulunuyor, Türk otomotiv endüstrisinin büyümesini desteklemeye devam etmekten gurur duyuyoruz.” dedi.
İhracatçılar ürünlerini Turkish Cargo ile indirimli ulaştıracak
TİM ile Türk Hava Yolları’nın hava kargo markası Turkish Cargo, ihracatçılara indirimli kargo taşıma imkânı sunan protokolü beşinci kez yeniledi. Protokol uyarınca Turkish Cargo, ihraç ürünlerini 30 ülkede 40 şehre %30’a varan indirim avantajları ile taşıyacak. Genel kargo, bozulabilir kargo, yumurta, balık, et, meyve ve sebze gönderilerini kapsayan protokol, 14 Haziran’da başlayacak ve 31 Ağustos 2024 tarihine kadar geçerli olacak.
