2024 yılı fintek sektörü için yeniliklerin, teknolojik dönüşümün ve küresel çapta genişlemenin yılı oldu. Hem bireysel kullanıcılar hem de işletmeler için daha erişilebilir, güvenilir ve kişiselleştirilmiş finansal çözümler sunulurken, sektördeki büyüme yerel ve küresel düzeyde birçok alanda kendini gösterdi.
2024 yılında fintek sektörü, hem küresel hem de yerel ölçekte dikkat çekici bir gelişim gösterdi. Yenilikçi teknolojiler ve stratejiler, sektörü dönüştürmeye devam ederken, dijital finansal hizmetlerin erişilebilirliği ve etkisi önemli ölçüde arttı. 2024 yılında fintek sektörü, dijital dönüşüm ve kullanıcı deneyiminde büyük adımlar atarak, finansal teknolojilerde inovasyonun ön planda olduğu bir yıl geçirdi.
Ana trendler ve gelişmeler
Dijital Ödemeler ve Mobil Bankacılık: Dijital ödemeler ve mobil bankacılık, kullanıcı deneyimindeki yeniliklerle tüketicilerin finansal alışkanlıklarını dönüştürdü. Özellikle e-cüzdan ve temassız ödeme çözümleri, güvenli işlem yapmayı kolaylaştırarak 2024’te 21,4 milyar dolarlık küresel yatırım çekti. Mobil bankacılık ise gelişmiş kullanıcı arayüzleri ve siber güvenlik özellikleriyle sektöre ivme kazandırdı.
Yapay Zeka ve RegTech: Yapay zeka, finansal süreçlerde verimliliği artırmak, riskleri yönetmek ve kişiselleştirilmiş çözümler sunmak için daha geniş bir şekilde kullanılmaya başlandı. RegTech (regülasyon teknolojisi), şirketlerin değişen düzenlemelere daha hızlı adapte olmasını sağlarken, dolandırıcılığı önleme alanında önemli bir rol oynadı.
Blokzincir ve Kripto Para Teknolojileri: Blokzincir, şeffaflık ve güvenilirlik sağlaması nedeniyle finansal işlemlerde devrim yaratmaya devam etti. Ancak, kripto para piyasasında düzenleyici belirsizlikler ve altyapı eksiklikleri, bu teknolojilerin yaygınlaşmasının önünde engel oluşturdu. Bazı bölgelerde ise kripto kullanımına yönelik daha net düzenlemeler, sektöre olumlu yansıdı.
Sürdürülebilirlik ve Yeşil Fintek: Çevre dostu projeler için kitlesel fonlama ve karbon ayak izi takibi gibi çözümler, sürdürülebilirlik hedeflerini finansal teknolojiyle buluşturdu. Yeşil fintek uygulamaları, kullanıcıların çevreye duyarlı finansal kararlar almasını teşvik etti.
Gerçek Zamanlı Ödemeler ve Entegre Finans: Gerçek zamanlı ödeme çözümleri, özellikle Avrupa ve Asya-Pasifik’te finansal işlemleri hızlandırarak benimsenmeye devam etti. Entegre finans (embedded finance) uygulamaları ise finansal hizmetleri, perakende ve teknoloji platformlarına entegre ederek erişilebilirliği artırdı.
Finansal Sağlık ve Eğitim Platformları: Finansal okuryazarlık, sektördeki birçok oyuncunun önceliği haline geldi. Bu platformlar, bütçe yönetimi, yatırım planlaması ve bireysel finansal sağlık takibi konularında kullanıcıları destekleyerek uzun vadeli finansal hedeflerin gerçekleşmesine katkıda bulundu.
Türkiye’de fintek sektöründeki gelişmeler
Türkiye, dijital ödeme sistemleri, mobil bankacılık ve kripto para teknolojilerindeki büyümesiyle fintek sektöründe önemli adımlar attı. Hükümet destekli projeler, finansal kapsayıcılığı artırırken, yerli girişimler uluslararası yatırımcıların ilgisini çekti. Ancak, düzenleyici altyapının eksikliği ve teknolojik altyapının geliştirilmesi gerekliliği, büyüme hızını kısmen sınırladı.
- Yatırım Rekoru: 2024 yılının ilk altı ayında Türkiye’deki finteklere 182 milyon dolar yatırım yapıldı, önceki yılların rekorları aşıldı.
- Şirket Sayısı: Türkiye’de toplam 848 fintek şirketi bulunurken, bunların 696’sı aktif olarak faaliyet gösteriyor. Öne çıkan alt sektörler:
- Ödemeler: 273 şirket
- Bankacılık Teknolojileri: 111 şirket
- Blokzincir/Kripto Varlıklar: 101 şirket
Türkiye’nin fintek kullanıcıları, yenilikçi teknolojileri hızlı benimsemekte. Ayrıca, regülasyonlar ve devlet desteği sektöre ivme kazandırıyor.
Globalleşme stratejileri
Sektörün sürdürülebilir büyümesi için öne çıkan stratejiler:
- Destekleyici Regülasyonlar: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) gibi kurumların düzenlemeleri sektörün gelişimini destekliyor.
- Teknoloji Yatırımları: Güçlü dijital altyapılar büyümeyi hızlandırıyor.
- Finansman Kaynakları: Girişim sermayesi fonlarının artırılması hedefleniyor.
- AR-GE ve İnovasyon: Sürekli yenilikçilik için AR-GE yatırımları teşvik ediliyor.
- Nitelikli İşgücü: Global hedefler doğrultusunda yetişmiş işgücü büyük önem taşıyor.
Yapay zeka ve dijital ödeme çözümleri
2024’te, yapay zeka tabanlı çözümler ve dijital ödeme sistemleri en çok yatırım yapılan alanlar oldu. Ödeme sistemlerine yapılan küresel yatırım, 21.4 milyar doları buldu.
Kadın istihdam oranı %41’e ulaştı
Dijitalleşmenin hızlanmasıyla birlikte dijital cüzdan ve açık bankacılık alanlarının yaygınlaşması bekleniyor. Sınır ötesi ödemeler segmentinde daha düşük maliyetli ve güvenli çözümlerin artması öngörülüyor. Fintek sektöründeki kadın istihdam oranı %41’e ulaştı ve istihdam artışı devam ediyor.
Türkiye fintek sektörü, güçlü bir büyüme ivmesine ve küresel oyuncu olma potansiyeline sahip. Regülasyonlar, teknolojik yenilikler, uluslararası yatırımlar ve sektör içindeki dinamik gelişmeler, Türkiye’nin küresel fintek arenasındaki etkisini artırmaya devam edecek.
Bölgesel Gelişmeler ve Küresel Perspektif
- Asya-Pasifik: Mobil tabanlı ödeme sistemleri, bölgeyi finansal kapsayıcılıkta lider konumuna getirdi. Çin ve Hindistan gibi ülkeler, düşük maliyetli ödeme çözümleriyle hem bireylerin hem de KOBİ’lerin finansal hizmetlere erişimini kolaylaştırdı.
- Avrupa: Açık bankacılık ve gerçek zamanlı ödeme çözümleriyle Avrupa, yenilikçilikte başı çekti.
- Afrika: Mobil para ve mikrofinans çözümleri, geleneksel bankacılığa erişimi olmayan bireyler için devrim niteliğinde bir değişim yarattı.
2025 ve sonrası için sürdürülebilir finans, yapay zeka destekli karar verme sistemleri ve blokzincir tabanlı işlemlerin daha geniş bir şekilde benimsenmesi öngörülüyor. Ayrıca, düzenleyici kurumların sektörü daha iyi desteklemek adına geliştireceği uyum politikaları, fintek ekosisteminin daha kapsayıcı ve güvenli bir yapıya dönüşmesine katkı sağlayacak.
Fintek sektörü, 2024’teki güçlü performansı ile finansal sistemlerin geleceğini yeniden tanımlamaya devam ediyor. Hem bireysel kullanıcılar hem de işletmeler, bu dönüşümden daha fazla fayda sağlamaya hazırlanıyor.
