Araç lojistiği sektörünü de yakından ilgilendiren, Avrupa Birliği’nin yeni otomobillerde zorunlu hale getirdiği ‘Genel Güvenlik Yönetmeliği (GSR II), Türkiye’de 31 Ağustos’ta uygulamaya başlanacak ve yeni alınacak sıfır araçlarda zorunlu olacak. Bahse konu gelişme sonrası dergimize özel açıklamalarda bulunan Araç Lojistikçileri Derneği (ARLOD) Yönetim Kurulu Başkanı Adnan Ağaçlı, stokta bulunan ve önümüzdeki iki ay boyunca ithal edilecek araçların mevcut güvenlik yönetmeliğiyle satılabileceğini ifade etti.
Avrupa Birliği’nin yeni otomobillerde zorunlu hale getirdiği ‘Genel Güvenlik Yönetmeliği (GSR II)’nin yeni alınacak sıfır araçlarda zorunlu olmasının gerekçesi olarak; trafik kazalarının yüzde 95’inde insan hatasının rol oynadığı yönündeki verilerden hareket alan düzenlemelerin, araç ve yol güvenliğini iyileştirmesi beklendiğini ifade eden Araç Lojistikçileri Derneği (ARLOD) Yönetim Kurulu Başkanı Adnan Ağaçlı, “Yeni dönemde bu amaçla uygulanmaya başlanacak olan “GSR II” standardı ile, tüm karayolu taşıtları için (otomobiller, kamyonetler, kamyonlar ve otobüsler) akıllı hız yardımı, kamera veya sensörlerle geri vites tespiti, sürücünün uykulu olması veya dikkatinin dağılması durumunda dikkat uyarısı, olay veri kaydedicileri ve acil durdurma sinyali zorunlu olurken, araba ve kamyonetlerde, şerit takip sistemi ve otomatik frenleme sisteminin bulunması gerekecek.” dedi.
“Yeni otomobil aksamlarının araç fiyatlarına iki bin Euro’ya varan ek maliyetler getirmesi beklenirken, bunun da en az iki-üç bin Euro dolayında fiyatlara doğrudan yansıyacağı öngörülüyor.” diyen Ağaçlı, galerilerin de standartları karşılamayan araçlarını bir an önce satmak için harekete geçtiğini vurgulayarak, markaların ellerindeki stokları eritmek için Temmuz ve Ağustos aylarını kampanyalarla geçireceğini ifade etti.
Bu durumun, 12 ay boyunca satışı yapılabilecek bir otomobilin günümüz itibariyle bir ay içinde satılması zorunluluğu doğurduğunu açıklayan Ağaçlı, “Tahminlerine göre, 31 Ağustos sonrası pazardaki satışların yavaşlaması bekleniyor.” dedi.
Artan sıfır araç maliyetlerinin, ikinci el oto piyasasına yansıması öngörülüyor
Güvenlik standartlarıyla artan sıfır araç maliyetlerinin, ikinci el oto piyasasına da yansımalarının öngörüldüğünü belirten Ağaçlı, ikinci el taşıt devirlerinde gözlenen yavaşlamanın da sıfır araç satışlarındaki avantajlı koşullar ile de ilişkili olduğunun değerlendirildiğini ifade etti.
Türkiye’de ikinci el çevrim içi binek ve hafif ticari araç pazarında satışların, Mayıs ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7 düşüşle 160 bin 811 adet olarak kayda geçtiğini açıklayan Ağaçlı, “Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) raporunda, sıfır otomobil satışlarının tarihsel ortalamasının oldukça üzerinde seyrederken, yıl sonu ve 2024 yılı ilk çeyreğinde firmaların taşıt satışlarında uyguladıkları kampanyalar ve taşıt tedarikindeki normalleşme birinci el otomobillere olan talebin canlı kalmasında belirleyici olduğu tespiti yer almaktadır.” değerlendirmesinde bulundu.
2024 yılı sıfır otomobil piyasası açısından durağan geçecek
“Diğer yandan, yüksek mevduat faiz oranları, krediye erişimde yaşanan zorluklar, kredi faizleri ve artan sıfır otomobil fiyatları gibi etkenler sebebiyle 2024 yılının sıfır otomobil piyasası açısından durağan geçeceği ve bir önceki yıla oranla yüzde 20-25 oranında daralma yaşanabileceği tüm sektör temsilcilerinin ortak öngörüleri arasındadır.” diyen Ağaçlı, Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) verilerine göre; Türkiye otomobil ve hafif ticari araç toplam pazarının, 2024 yılı Ocak-Mayıs döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 6,0 oranında artarak 471.743 adet olarak gerçekleştiğini belirtti.
“Otomobil satışları, aynı dönemde, yüzde 10,25 oranında artarak 375.097 adet, hafif ticari araç pazarı ise yüzde 7,9 azalarak 96.646 adet oldu.
Otomobil ve hafif ticari araç pazarı 2024 Mayıs ayında yüzde 10,1 azalarak 100.305 adet, otomobil pazarı yüzde 8,19 azalarak 80.260 adet, hafif ticari araç pazarı ise yüzde 17,0 azalarak 20.045 adet oldu.
Otomobil ve hafif ticari araç pazarı 10 yıllık Mayıs ayı ortalama satışlara göre yüzde 45,7, otomobil pazarı, yüzde 48,5, hafif ticari araç pazarı yüzde 35,6 arttı.” şeklinde konuşan Ağaçlı sözlerini şu şekilde sürdürdü:
“Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, trafiğe kayıtlı toplam taşıt sayısı Mayıs ayı sonu itibarıyla 29 milyon 791 bin 66 oldu. Mayıs ayında 232 bin 401 adet, Ocak-Mayıs döneminde 1 milyon 62 bin 420 adet taşıtın trafiğe kaydı yapıldı.
Avrupa Otomobil Üreticileri Birliği (ACEA), AB ülkelerinin Mayıs ayına ilişkin açıklanan verilere göre, AB ülkelerinde yeni otomobil satışları geçen ay 2023’ün aynı ayına göre yüzde 3 düşerek 911 bin 697 adet oldu. Birlik üyesi ülkelerde satılan yeni otomobillerin yüzde 35,5’i benzinli, yüzde 29,9’u hibrit, yüzde 13’ü dizel, yüzde 12,5’i elektrikli, yüzde 6,5’i fişli (Plug-In) hibrit ve yüzde 2,6’sı diğer yakıt türlerinin kullanıldığı araçlar olarak belirlendi.
Elektrikli otomobil satışları Mayıs ayında geçen yılın aynı dönemine oranla yüzde 12 düşerek 114 bin 308’e geriledi. Yeni otomobil satışları Mayıs ayında geçen yılın aynı dönemine göre İtalya’da yüzde 6,6, Almanya’da yüzde 4,3, Fransa’da yüzde 2,9 azalırken, İspanya’da yüzde 3,4 arttı.
Yılın Ocak-Mayıs döneminde toplam satışlar geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 4,6 artarak 4 milyon 594 bin 493’e ulaştı.
Sonuç olarak, Türkiye otomotiv sektörüne yukarıda belirtilen birçok faktörün kimi zaman olumlu kimi zaman olumsuz anlamda etki etmesi, 2024 yılının araç lojistiği sektörüne dört mevsimi bir arada yaşatacak gibi gözüküyor. Her şeye rağmen, pazara sunulabilen tüm araçların satılması ile sonuçlanan bir yıl olması temenni ediyoruz.
