ENKA CEO’su Nadir Akgün ile bir araya geldiğimiz Haziran sayımızda iş ve istif makinalarındaki değişim ve dönüşümü konuştuğumuz Akgün, bu dönüşümün satış sonrası hizmetleriyle de ön planda olan ve dünya markalarının distribütörlüğünü yürüten ENKA’ya yansımalarını anlattı.
İş ve istif makinaları sektöründe büyük bir değişim ve dönüşüm başladı, hem ENKA açısından hem de sektörel bazda bu son dönemi nasıl değerlendiriyorsunuz?
Türkiye’de 2023 yılında tüm yılların rekor seviyesinde satış gerçekleşti. Türkiye İş Makinaları Distribütörleri ve İmalatçıları Birliği (İMDER) üyesi olan ve olmayan sektör temsilcilerini birlikte değerlendirdiğimizde 17 bin tane makina satıldığını görüyoruz. Bunun nedenleri arasında 6 Şubat depremlerinin etkisi, deprem bölgesindeki makina ihtiyaçları, enflasyonist ortamda yatırım aracı olarak görülmesi ve büyük inşaat projelerinin olması gibi nedenleri sayabiliriz. 2024 yılında sıkı para politikası ve talebi düşürmeye yönelik politikalar çerçevesinde forklift tarafında bir nebze düşüş başladı. İş makinasında şu ana kadar bir düşüş yaşamadık ama bunun sinyallerini de yavaş yavaş almaya başladık. Fakat KOMATEK Fuarı’nı İstanbul’da yapıyor olmamız çok büyük etki gösterdi, müşterilerin çok büyük ilgisi var. Fuarda sergilediğimiz makinalar yıllardır her yerde gördüğümüz makinalardan farklı. İçten yanmalı motorlarda faz 5 motorlar ilk defa KOMATEK’te sergileniyor. Hem Avrupa hem Amerika hem de Japonya’da eşzamanlı olarak aynı ürünleri Türk tüketicisinin hizmetine sunmuş durumdayız. Bunlar azot oksit bileşenleri ve karbonmonoksit bileşenleri açısından doğa dostu ürünler. Aynı zamanda traksiyonel akım ve lityum iyon akü geçişlerinde de çok önemli ürünler görüyoruz. Geçmişte sadece küçük lifting grubu ürünlerde bu dönüşümleri görürken; şimdi dev kamyonlarda ve iş makinalarında da bu dönüşümü görmeye başladık.
ENKA’da her zamanki gibi işler yolunda gidiyor. Hitachi ve ENKA markası müthiş bir ikili oldu. Zemin güçlendirme makinaları bizim için çok önemli. Bu yolda XCMG markasıyla yürüyoruz ve çok iyi gidiyor. Vinç ekipmanları çok büyük bir pazar, özellikle teleskopik vinçlerde de çok iddialıyız. Bunların haricinde de yeni markalarımız var. Forkliftte yıllık 300 bin adetlik üretimi olan dünyanın en büyük üreticilerinden HELİ markasını Türkiye’de temsil ediyoruz. Sıkı para politikası ve talebi azaltmaya yönelik ekonomi yönetiminin girişimleri neticesinde sektörde bir daralma tabii ki olacak, olması da gerekiyor. Yılın ikinci yarısında belki bu kadar büyük bir pazar göremeyeceğiz ama kriz havası olacağına da inanmıyorum. Pazar her yıl zirve noktada gidemez, bu nedenle yumuşak inişli bir pazar hepimiz için iyidir.
Döviz kurunun daha stabil olduğu bir dönemden geçiyoruz, satış sonrası hizmetleriyle de ön planda olan ve dünya markalarının distribütörlüğünü yürüten ENKA, bu süreçte nasıl bir politika izleyecek, agresif bir büyüme hedefliyor musunuz?
ENKA olarak stok kontrolü ve nakit akışı açısından hiçbir problemimiz yok, süreç planladığımız gibi ilerliyor. Getirdiğimiz ürünlerin yarıya yakınını yılın ilk beş ayında sattık ve teslim ettik. Diğer yarısının da bir kısmı sene sonu stok, kalan diğer kısmı da önümüzdeki aylarda satılmak kaydıyla elimizde. Yakın dönemde sektörün elektrikli makinalara geçişinden dolayı satış sonrası hizmetler cirolarında yaşanacak kaybın minimize bir kayıp olduğunu düşünüyorum. Çünkü elektrikli ürünler pazar payı içerisinde 3-5 sene içerisinde yüzde 50’lere gelecek durumda değil.
Bu artışı ne zaman bekliyorsunuz?
Lifting kanadında forkliftte %50 bandını geçti. İş makinasında kW’lar yüksek olunca elektrikliye geçiş o kadar kolay olmuyor. Ekskavatörde ve yükleyicide de birkaç markanın birkaç denemesi haricinde çok elektrikli görmüyorum. Tabii elektrikli olduğunda içten yanmalı motor veya transmisyon ile ilgili satış sonrası ihtiyaçları olmuyor. Ama bu sefer batarya ve bataryanın beslediği elektrik motoru ile ilgili dikkatli hareket etmek lazım. Batarya bakımı ve batarya kullanımını ülkemiz çok iyi öğrenmeli. Kapasitenin çok üzerinde kullanmamak kaydıyla elektrikli ürünlerde çok büyük problemler çıkacağını düşünmüyorum.
