Keyvan Havacılık Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO’su Mehmet Keyvan ile bir araya geldiğimiz Ocak sayımızda, uçuş güvenliği için büyük bir öneme sahip olan data üretimi konusunda Keyvan Havacılık’ın yerel ve global pazara sunduğu hizmetlerini konuştuk.
Öncelikle sizleri tanıyabilir miyiz Mehmet Bey, Keyvan Havacılık olarak kuruluş hikayenizden ve hayata geçirdiğiniz projelerle çalışmalarınızdan bahseder misiniz?
Sektördeki çalışma hayatıma 20 yıl önce filolarda uçak mühendisi olarak başladım. Devamında sektöre bir katkı sunmak, katma değer yaratmak, yeni teknolojilerin peşinden gitmek adına kendi firmamızı kurmaya karar verdim. Keyvan Havacılık’ta bir dönem danışmanlık hizmetleri sunduk. Danışmanlık hizmetlerinin yanı sıra, farklı havayolları için yeni sistem güncellemeleri ve geliştirmesi, AR-GE konuları üzerine çalıştık. Sonrasında kendim de uçak mühendisi olarak çalıştığım dönemde en zor bulduğum ama sektörün de en büyük ihtiyacı olan data kısmına yönelmeye karar verdik.
Data kısmını biraz daha açıklayarak Keyvan Havacılık’ın tam olarak ne iş yaptığını detaylandırmak istiyorum. Tüm uçakların bir havalimanından farklı bir havalimanına uçuşunda dataya ihtiyacı var. Uçaklarda zorunlu olan bir sistem bu. Eğer uçaktaki data güncel olmazsa, uçuş izninin iptal olmasına kadar giden bir süreç var. Bu kadar önemli ve güncel olmadığı takdirde de tehlikeli bir durum bu. Çünkü bir uçağın hangi kalkış prosedürünü kullanacağı, hangi irtifadan devam edeceği, inişinde hangi prosedürü uygulayacağı, hangi hızda hangi noktada olması gerektiği gibi birçok veri yer alıyor bu datalarda.
Bizim rakiplerimiz, dünyanın en büyük iki uçak üreticisi ve en büyük havayolu. Yani dünyada sertifikalı ve onaylı data sağlayıcısı 4 firma var, biri Keyvan Havacılık. Sektörde sertifikalandırmayı yapan iki merci var, biri Avrupa Havacılık Emniyet Ajansı (EASA), diğeri de Federal Aviation Administration (FAA). Keyvan Havacılık olarak daha geniş bir geçerliliğe sahip olduğu için sertifikamızı EASA’dan aldık.
3 yıl süren farklı çeşitlerde denetimler ve kontrollerin yapıldığı özel bir sertifikasyon süreci yaşadık. Sertifikamızı aldıktan sonra da online olarak her güncellememizin detaylarını paylaşsak da, her yıl fiziksel olarak bir ekip denetleme yapıyor.
Elde ettiğimiz dataları her 28 günde bir akşam 20.00’de portala yüklüyoruz. Bizim devamımızda dünyanın en büyük aviation üreticisi GE Aerospace dataları alıp kendi cihazlarına uygun özel kodlamalar yapıyor, yani data kaynağı bizden ama onu kendi donanımına uygun hale getiriyor ve son kullanıcı olan havayollarına gönderiyor.
Havayolları haricinde son kullanıcılarımız arasında simülatör firmaları, uçuş planlama sistemleri, askeri güvenlik uçuşları ve VIP uçuşları da yer alıyor.
Dünyanın her noktasında data üretiyoruz, 29 binden fazla havalimanının yanı sıra 11 bin heliport ve askeri alanlar var. Keyvan Havacılık’ın ürettiği datalarda 4 milyona yakın satır var ve ekibimiz her geçen saniye bunları güncelliyor. Farklı aşamalarda kontrol sistemimiz var, sonucun sıfır hata ile olması gerekiyor. Çünkü bizim işimizde hataya yer yok. Dünya datasını ürettiğimiz için sektörde bir farkımız var. Dünyada ilk kez drone datasını kodlamaya başladık. Aynı veritabanı kodunu yapıyoruz, neden? Çünkü bir müşteri her şeyi tek bir veritabanı teslim alsın istiyoruz. Dünyada yaşadığımız sorun bu maalesef. Örneğin bir firma bir sistem geliştiriyor, havacılık datasını benden alması gerekiyor, engelli data, helikopter ve askeri alanların yer aldığı datasını başka firmalardan… İşin sonunda farklı farklı dil ve çeşitlerde veritabanı oluyor elinde ve bunların entegrasyonu çok zor. Biz hepsini aynı veritabanında sunuyoruz.
Bunların yanı sıra katma değeri yüksek birçok farklı projelerimiz de var. Bu projelerde datayı kullanarak havalimanı ya da havayollarının performansını artırmayı hedefliyoruz. Bu projemizde uçakların iniş-kalkış ve hareketli datalarını kullanıyoruz. Bu datalarla birlikte hangi noktalarda ekstra bekleme olmuş, nedenleri, bekleme sorunlarına yönelik çözümler ile birlikte ilgili durumlarda performansı nasıl artırabiliriz ya da taksi süresini nasıl azaltabiliriz konularında çözümler üretiyoruz. Çözüm önerilerimiz hem zaman hem karbon emisyonunu azaltıyor hem de maliyetten ciddi tasarruflar sağlıyor.
Sürdürülebilir havacılık kapsamında karbon akreditasyonu konusu günümüzde en çok konuşulan konulardan biri. Bakıldığında havacılık sektörü dışında daha çok karbon üretimi yapan farklı sektörler olsa da suçlu havacılık sektörü olarak görülüyor. Bizler sürdürebilir bir havacılık ve gelecek için veri dönüşümü ile sürdürülebilir ve iklim dostu çözümler/sistemler üretiyoruz.
2023 yılı genelinde firma olarak hayata geçirdiğiniz yatırım ve projeleriniz neler oldu? Sürdürülebilirlik ve verimlilik odağında nasıl bir vizyon geliştirdiniz?
2023 yılı bizim için çok verimli geçti. Biz sertifikamızı 2022’de aldık. Onun için çok genç ve yeniyiz bu konuda. 2022 yılı Ekim ayında GE Aerospace ile iş birliğimizi imzalamıştık. 2023’te de COMAC ile iş birliğimiz oldu. Amerika’nın en büyük havacılık firması ve Çin’in en büyük uçak üreticisiyle iş birliğimiz mevcut. Yani bize güveniyorlar. Dünyada 4 firma arasında tek bağımsız firma Keyvan Havacılık. Ülkeler arasındaki diyaloglar nedeniyle stratejik bir mesaj var burada. Uluslararası ilişkilerde riski minimuma indirmek adına COMAC bizlerle iş birliği yaptı. Biz onlara data, eğitim ve danışmanlık veriyoruz. Polonya, Almanya ve Amerika’daki özel firmalar dışında, Çin’deki farklı kamu firmalarıyla da çalışmalarımız devam ediyor. Türkiye’de ASELSAN ve TUSAŞ ile çalışmalarımızın yanı sıra uçuş eğitim okullarından AYJET’te veri tedariğine başladık.
Global pazarda iyi bir rekabete ihtiyaç var, bu ihtiyaç doğrultusunda Keyvan Havacılık’ın temelleri atıldı aslında.
Hizmet ihracatı yapan bir firma olarak ekonomiye sağladığınız katkınızdan bahseder misiniz?
İhracat bizim için çok önemli. İlk amacımız döviz çıkışını engellemek. Yerli ve milli bir firma olduğumuz için döviz çıkışını engelliyoruz. İkincisi hizmet ihracatı yaparak ülkemize döviz kazandırıyoruz.
Data konusunda sadece navigasyon ve benzer ihtiyaçları karşılamak adına 4 milyar dolarlık bir market payı var dünyada. Biz bu pastadan pay almaya çalışıyoruz. 2023’e baktığımız zaman 2 kat artışımız oldu. Ama hala kendimizi geliştirme döneminde olduğumuz ve iş birliği içerisine gireceğimiz firmalar kontrat sürelerinin bitmesini beklediği için asıl gelişmeyi 2025 yılında göreceğimizi düşünüyorum.
Global pazarda COMAC ile yaptığınız iş birliğiyle birlikte Keyvan Havacılık hem yerelde hem de uluslararası arenada nasıl bir konuma ulaştı?
Globalde GE Aerospace ile imzaladığımız iş birliği sonrasında kapılar açılmıştı, COMAC ile Asya pazarına açılıyoruz. Çin’in 4 binden fazla uçağı var, kendi sahip olduğu market çok büyük. COMAC da en büyük uçak üreticisi. Sadece Çin’de değil Endonezya’da da uçak satıyor. Geniş bir coğrafyaya yayılması bizim için de pozitif bir katkı. Bunu çok büyük bir potansiyel olarak görüyoruz.
Bizim sunduğumuz hizmet sadece data değil; daha iyi bir fiyat da sunuyoruz ve bu durum son kullanıcı maliyetlerini etkiliyor. Daha iyi müşteri hizmeti sunuyoruz. Arap ülkelerine de sıcak bakıyoruz, orada da görüşmelerimiz devam ediyor. Kısa vadede hedef pazarımız Arap ülkeleri olacak.
