KOBİ’lere kullandırılan krediler son bir yılda genel kredi genişlemesinin oldukça üzerinde bir artış kaydetti.
Bankacılık sektörünün toplam kredi genişlemesinin yüzde 10,4’le enflasyonun altında kaldığı 2023 yılının ilk çeyreğinde, sayıları 3,5 milyona yaklaşan KOBİ’lere kullandırılan kredilerin hacmi yüzde 13,8 oranında net 278,7 milyar lira artarak Mart ayının son haftası itibarıyla 2 trilyon 298,9 milyar liraya ulaştı.
KOBİ kredilerinin enflasyonun üzerinde bir genişleme kaydettiği aynı dönemde tüketiciler dahil ekonomideki diğer aktörlere açılan kredilerin toplam hacmindeki büyüme ise yüzde 9,2 ile enflasyonun altında kaldı.
Başka deyişle reel bazda kredi daralması yaşanmasına rağmen, KOBİ kredileri reel olarak artış gösterdi. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) toplulaştırılmış verilerine göre bankalar, 24 Mart itibarıyla son bir yılda KOBİ’leri kredi yoluyla “net” 1 trilyon 70,2 milyar lira fonladı.
Anılan dönemde bankacılık sektörünün toplam kredi hacminde yüzde 53 oranında bir genişleme yaşanırken, KOBİ kredilerinin bakiyesi bu dönemde yüzde 87,1 artarak 2 trilyon 298,9 milyar lira ile tarihindeki en yüksek düzeye ulaştı. Aynı dönemde KOBİ’ler dışındaki kesimlere açılan kredilerin toplam hacmi ise yüzde 43,1 büyüdü.
Enflasyondan arındırıldığında bankacılık sektörü kredi hacmi reel olarak daralırken, KOBİ kredilerinin reel olarak arttığı dikkati çekti. Bu gelişmeyle, toplam kredi pastasında KOBİ’lerin payı son bir yılda 5 puan artarak yüzde 27,5’e kadar yükseldi.
Pandemiden sonra canlanma
Bankacılık sektörünün 2012 sonunda 200 milyar liranın altında bulunan KOBİ kredi hacmi, 2014’de 300 milyarı, 2016’da 400 milyarı, 2017’de 500 milyarı, 2018’de 600 milyarı, 2020’de 800 milyarı, 2021 sonunda 1 trilyon, 2022 sonunda 2 trilyon lirayı aştı.
2012 yılında toplam kredi hacminin dörtte birini oluşturan KOBİ kredilerinin payı, 2015’te yüzde 26,9’a kadar çıktıktan sonra, diğer kesimlerin kullandığı kredilerin daha fazla artması dolayısıyla düşüş sürecine girmiş, pandemi yılı olan 2021’de yüzde 21,9’a kadar inmişti.
KOBİ kredilerinin ikiye katlandığı geçen yılın sonunda bu pay yüzde 26,8 olmuştu. KOBİ’lerin kredi kullanımındaki artış paralelinde bu işletmelerin toplam pastadaki payı büyümesini sürdürerek bu yıl 24 Mart itibarıyla yüzde 27,5’e çıkarken, toplam üretim ve istihdamdaki paylarına kıyasla KOBİ’lerin bankacılık kaynaklarından aldığı payın hala düşük olduğu dikkati çekiyor.
