Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 30 milyar dolar büyüklüğündeki Yüksek Teknoloji Yatırım Programı’nın ayrıntılarını açıkladığı programda 6 maddelik çağrı ile 20 milyar dolarlık yatırımı ülkeye kazandırmayı hedeflediklerini söyledi. Türk ekonomisinin kabuk değiştirdiğini belirten Erdoğan, “Türkiye yeni dönemin forveti olacak.” dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye’yi yüksek teknoloji yatırımlarının odağı haline getirecek HIT-30 Yüksek Teknoloji Yatırım Programı’nı tanıttı. İlan ettikleri 6 çağrı ile önemi gittikçe artan teknoloji alanlarında kalkınma yolculuğuna büyük katkı sağlayacak en az 20 milyar dolarlık özel sektör yatırımını ülkeye kazandırmayı hedeflediklerini belirten Erdoğan, “HIT-30 Programı’yla vergi teşvikleri ve hibe desteklerinden oluşan toplam 30 milyar dolarlık kaynağı yüksek teknoloji yatırımlarına yönlendireceğiz.” dedi.
Türkiye yeni dönemin forveti olacak
Erdoğan, Avrupa Yeşil Mutabakatı ve Sınırda Karbon Düzenlemesi uygulamalarının sanayiye ket vurmaması için yeni teşvik ve finansman enstrümanlarını devreye aldıklarını dile getirerek, “Dünya Bankası iş birliğiyle yürüttüğümüz Türkiye Yeşil Sanayi Projesi ve Türkiye Organize Sanayi Bölgeleri projesiyle toplam 750 milyon dolarlık finansmanı sanayicilerimize, KOBİ’lerimize ve yeşil teknoloji girişimlerine sunduk. Katma değerli üretimle, küresel rekabet gücümüzü artıracak, ekonomik ve teknolojik bağımsızlığımızı güçlendirecek kritik teknolojileri desteklemeye devam edeceğiz. Daha rekabetçi, daha müreffeh, daha üretken ve güçlü bir Türkiye’yi siz sanayicilerimizin, ihracatçılarımızın da katkısıyla inşa edeceğiz. Türk ekonomisi çok boyutlu bir dönüşüm sürecinden geçiyor, daha doğru bir ifadeyle kabuk değiştiriyor. İş dünyamız şunu çok iyi bilsin: Bu sürecin sonunda ekonomimiz farklı bir lige yükselecek. Gelişmiş ülkeler dahil tüm dünyayı menfi etkileyen sis bulutu dağıldığında Türkiye yeni dönemin forveti olacak.” ifadelerini kullandı.
Yüksek teknoloji yatırımlarının odak noktası
Yüksek teknolojili yatırımlar için davet ve destek programı ile teknoloji geliştirme ve yüksek katma değerli üretim kapasitesini en üst seviyeye taşıyacak süreci başlattıklarını belirten Erdoğan, “HIT-30 ile yüksek teknolojili ve yüksek katma değerli yeni yatırımlar için Türkiye’nin avantajlarını pekiştirirken ülkemizin 2030 yılına kadar yüksek teknoloji yatırımlarının odak noktası haline gelmesini amaçlıyoruz. Programla yarı iletkenler, mobilite, yeşil enerji, ileri imalat, sağlıklı yaşam, dijital teknolojiler, haberleşme, uzay ve bu alandaki değer zincirlerini geliştirecek 30’un üzerindeki başlıkta yatırımlara nitelikli destekler sağlayacağız.” dedi
6 çağrıyı paylaştı
İlk aşamada 6 çağrıyı kamuoyuyla paylaşacaklarını dile getiren Erdoğan, “Bunlardan birincisi, ülkemizin otomotiv sektörünün yaşadığı dönüşüme liderlik etmesine fırsat tanıyacak HIT elektrikli araçlar çağrısıdır. Bu alanda üretim kapasitemizi yıllık en az 1 milyon adede çıkarmayı öngören 5 milyar dolarlık teşvik paketini devreye alıyoruz. Amacımız AR-GE ve mühendislik faaliyetlerini kapsayan yüksek yerlilik oranına ve ihracat potansiyeline sahip yeni nesil enerjili araç yatırımlarını ülkemize kazandırmaktır. Bu yatırımlar sayesinde yan sanayisiyle birlikte sektörümüzü geleceğe hazırlamayı hedefliyoruz. Otomotiv sektörümüzün rekabet gücünü sürdürebilmesi için batarya üretimini bir diğer öncelikli alan olarak belirledik. Batarya çağrımız ile 2030 yılına kadar 80 gigavatsaatlik bir kapasite inşa ederek bölgesel bir üretim üssü olmayı hedefliyoruz. Bu hedef için megavatsaat başına 6 bin dolara kadar sağlayacağımız hibe desteğini de içeren toplamda 4,5 milyar dolarlık teşvik paketini yatırımcıların istifadesine sunuyoruz.” şeklinde konuştu. “Yapay zeka başta olmak üzere çip teknolojilerinin stratejik önemi giderek artıyor.” ifadesini kullanan Erdoğan, “Endüstriyel boyutta çip üretim kapasitesi inşa etme hedefiyle HIT-30 Programı çip çağrısını başlatıyoruz. Güncel üretim teknolojilerine dayalı en az bir endüstriyel ölçekli çip fabrikasını ülkemize kazandırmak için 5 milyar dolarlık bir teşvik paketini devreye alıyoruz. %40’a varan bir oranda sermaye katkısı ve hibe desteğini içeren güçlü bir desteği bu stratejik alan için sunmaya hazırız.” ifadelerini kullandı.
Yeşil enerji
“Yeşil enerji” başlığının HIT-30 Programı’nın önemli odak alanlarından birini teşkil ettiğini belirten Erdoğan, güneş hücresi ve paneli, rüzgar türbinlerinin kule, kanat ve jeneratör gibi bileşen üretiminde iyi bir konumda olduklarını, ülkede gelecek dönemde yenilenebilir enerji yatırımlarının artarak devam edeceğini, büyüyen pazar potansiyelini değerlendirmeyi amaçladıklarını söyledi. HIT-30 Programı’nda güneş ve rüzgar teknolojilerine yönelik iki ayrı çağrı tasarladıklarını anlatan Erdoğan, “Güneş enerjisinde 15 gigavatlık bir kapasitenin tesisine yönelik hücre yatırımlarına megavat başına 8 bin dolara kadar hibe desteği vereceğiz. Bu paketin toplamı 2,5 milyar doları buluyor. Rüzgar enerjisinde ise kritik bileşenleri ve deniz üstü türbinler gibi ürünlerin imalatını desteklemeyi ve yerli bir rüzgar enerjisi markası inşa etmeyi hedefliyoruz. Bu yatırımlar için ise toplamda 1,7 milyar dolarlık kaynak ayırıyoruz. Altıncı ve son çağrımız da büyük teknoloji firmalarının araştırma geliştirme merkezlerini Türkiye’ye kazandıracak cazip ve esnek bir modeli devreye alıyoruz. AR-GE faaliyetleri bakımından dünyanın en büyük ilk 1000 firmasının ülkemizde kuracağı yeni merkezlerin personel giderlerinin yarısını 5 yıl süreyle karşılayacağız. HIT-30 Programı’nın ilk adımını da vakit kaybetmeden atıyoruz. Togg’un uzun vadede başarısı için kritik öneme sahip TuriTech firması, program kapsamında 10 milyar liranın üzerinde AR-GE yatırımıyla otonom araç teknolojilerini Türkiye’de geliştirecek.” diye konuştu.
Enerji depolama yatırımları, yılın ilk yarısında 15 milyar doları aştı
Mercom Capital Group’un son güneş enerjisi finansmanı ve birleşme & satın alma (M&A) raporunda yayınlanan verilere göre, enerji depolama sektöründeki toplam kurumsal yatırım bu yılın ilk yarısında 15.4 milyar dolara ulaştı ve bu toplamda 64 anlaşma etkili oldu. Bu rakam, 2023’ün ilk yarısındaki 59 anlaşmadan 7.1 milyar dolarlık daha temkinli seviyeden %117’lik bir artışı temsil ediyor. Fonlamanın büyük kısmı, 16 anlaşmada toplam 13 milyar doları bulan borç ve halka açık piyasa finansmanından geldi. Bu, 2023’ün ilk yarısındaki 16 anlaşmada 3.3 milyar dolara göre yıllık %294’lük bir artışa işaret ediyor. Girişim sermayesi (VC) seviyesinde, 48 anlaşma enerji depolama sektöründe 2.4 milyar dolarlık kurumsal yatırım sağladı. Bu, 2023’teki 43 anlaşmada 3.3 milyar dolara göre %37’lik bir düşüşü gösteriyor. VC finansmanında dolar cinsinden çoğunlukla lityum-iyon batarya ve enerji depolama şirketleri öne çıktı.
